मूलम्-
यथोदयगिरेर्द्रव्यं सन्निकर्षेण दीप्यते ।
तथा सत्सन्निधानेन हीनवर्णोऽपि दीप्यते॥४६॥
पदविभागः-अन्वयः-
यथा उदयगिरेः द्रव्यं सन्निकर्षेण दीप्यते । तथा सत्सन्निधानेन
हीनवर्णः अपि दीप्यते॥४६॥
प्रतिपदार्थः-
उदयगिरेः = उदयपर्वतस्य ; द्रव्यं = पाषाणवृक्षादिकं वस्तुजातमपि ;
सन्निकर्षेण = सामीप्यं, सम्पर्कः ; दीप्यते = सूर्यसम्पर्कात् प्रकाशते, शोभते ;
हीनवर्णः = बुद्धिविषये नीचः, मूढः ; दीप्तिरहितोऽपि = प्रज्ञादिगुणैः विहीनोऽपि; दीप्यते
= संवर्ध्यते ॥४६॥
तात्पर्यम्-
यथा सूर्योदयानन्तरम् उदयाचलसमीपे स्थितं सर्वं वस्तु सूर्यप्रकाशसम्पर्केण
शोभते, तथैव मूर्खजनः
सतां सन्निधौ विवेकशीली भवति। तस्य बुद्धिविकासो जायते।
No comments:
Post a Comment